Διατροφή & οξείες αγγειακές δυσλειτουργίες: Τι συμβαίνει στον εγκέφαλο μετά από ένα λιπαρό γεύμα;

ΔΙΑΤΡΟΦΗ & ΟΞΕΙΕΣ ΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ:

ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΣΤΟΝ ΕΓΚΕΦΑΛΟ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΝΑ ΛΙΠΑΡΟ ΓΕΥΜΑ;

Η αρνητική επίδραση των τροφίμων πλούσιων σε κορεσμένα λιπαρά στην καρδιαγγειακή υγεία είναι καλά τεκμηριωμένη.
Ωστόσο, λιγότερα είναι γνωστά για τις άμεσες συνέπειες τέτοιων γευμάτων στη λειτουργία του εγκεφάλου.
Πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of Nutritional Physiology έδειξε ότι ακόμα και τέσσερις ώρες μετά την κατανάλωση ενός υπερλιπαρού γεύματος παρατηρούνται σημαντικές διαταραχές στη ρύθμιση της εγκεφαλικής αιματικής ροής.

Με αυτήν την έρευνα μελετήθηκαν:

1. τα επίπεδα τριγλυκεριδίων,
2. η λειτουργικότητα των περιφερικών αγγείων μέσω «διαστολής εξαρτώμενης από τη ροή» (flow-mediated dilation – FMD). Το FMD (Flow-Mediated Dilation – Διαστολή Εξαρτώμενη από τη Ροή) είναι ένας μη επεμβατικός δείκτης ενδοθηλιακής λειτουργίας και μετρά την ικανότητα των αγγείων να ανταποκρίνονται στην ανάγκη αυξημένης ροής του αίματος.
<<< Μια χαμηλή FMD σημαίνει ότι το αγγείο δεν διαστέλλεται επαρκώς, ή πρώιμη δυσλειτουργία του ενδοθηλίου.
Είναι δείκτης αυξημένου καρδιαγγειακού και εγκεφαλικού κινδύνου.
Στην περίπτωση του λιπαρού γεύματος, η μείωση της FMD δείχνει ότι ακόμα και ένα γεύμα μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την αγγειακή υγεία σε λίγες ώρες.
3. η σκληρότητα των εγκεφαλικών αγγείων (δείκτης παλμικότητας), λόγω αρτηριοσκλήρυνσης, υπέρτασης ή μικροαγγειακής βλάβης).
4. η ικανότητα αυτορρύθμισης της εγκεφαλικής αιματικής ροής.

Καταγραφή αποτελεσμάτων τέσσερις ώρες μετά το γεύμα:

1. αύξηση τριγλυκεριδίων: από 0,88 σε 2,26 mmol/L στους νεότερους και από 1,39 σε 2,92 mmol/L στους μεγαλύτερους,
2. μείωση FMD: ~0,7 ποσοστιαίες μονάδες στους νεότερους και ~1,2 στους μεγαλύτερους, δείκτης μειωμένης ενδοθηλιακής λειτουργίας,
3. αγγειακή δυσκαμψία: αύξηση δείκτη παλμικότητας και μείωση της ικανότητας αυτορρύθμισης εγκεφαλικής αιματικής ροής, με εντονότερη επίδραση στους ηλικιωμένους.

Τα δεδομένα δείχνουν ότι ένα και μόνο υπερλιπαρό γεύμα μπορεί να προκαλέσει οξείες αγγειακές δυσλειτουργίες.
Παρότι οι συμμετέχοντες ήταν υγιείς και με καλή φυσική κατάσταση, οι αρνητικές επιδράσεις καταγράφηκαν σε ελάχιστο χρονικό διάστημα. Είναι εύλογο να υποτεθεί ότι οι συνέπειες σε άτομα με καθιστική ζωή, αυξημένο σωματικό βάρος ή προϋπάρχουσα νόσο θα είναι εντονότερες.

Ιδιαίτερη σημασία έχουν τα ευρήματα για ασθενείς με ιστορικό εγκεφαλικού επεισοδίου ή υψηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο, όπου η εγκεφαλική αυτορρύθμιση είναι ήδη μειωμένη.
Σε αυτούς, ένα υπερλιπαρό γεύμα μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο περαιτέρω νευρολογικής βλάβης ή να δυσχεράνει την αποκατάσταση.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Ένα γεύμα πλούσιο σε κορεσμένα λιπαρά είναι ικανό να επιφέρει άμεσες και μετρήσιμες μεταβολές στη λειτουργία των αγγείων και του εγκεφάλου.
Η ηλικία φαίνεται να αυξάνει την ευαισθησία σε αυτές τις επιδράσεις, γεγονός που καθιστά απαραίτητη την προσεκτική διατροφική διαχείριση, ειδικά σε άτομα υψηλού κινδύνου.

ΠΗΓΗ https://cardiologynews.gr/ti-prokalei-ena-fortomeno-me-lipara-gevma-mesa-se-molis-4-ores/?

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Journal of Nutritional Physiology. Acute effects of a high-fat meal on cerebrovascular function in young and older men. 2023.
Jackson KG, Poppitt SD, Minihane AM. Postprandial lipemia and cardiovascular disease risk: Interrelationships between dietary, physiological and genetic determinants. Atherosclerosis. 2012;220(1):22–33. ↩Tyldum GA, Schjerve IE, Tjønna AE, Kirkeby-Garstad I, Stølen TO, Richardson RS, et al. Endothelial dysfunction induced by post-prandial lipemia: Complete protection afforded by high-intensity aerobic interval exercise. J Am Coll Cardiol. 2009;53(2):200–6.
Clegg ME, Williams EA. Healthy dietary patterns and risk of cognitive decline. Proc Nutr Soc. 2018;77(3):295–301.